سیستم کنترل حرکت در سربالایی و سراشیبی چیست و چگونه کار می‌کند؟

به گزارش خبرگزاری همایش های زعفران اهمیت، به نقل از آخرین خودرو، رانندگی در مسیرهای شیب‌دار، به ویژه برای رانندگان تازه کار یا در شرایط پرتنش مانند ترافیک‌های شهری، همواره چالشی جدی محسوب می‌شود. توقف در سربالایی و شروع مجدد حرکت، با خطر عقب رفتن خودرو و برخورد به خودروهای پشتی همراه است. همچنین، حرکت در سراشیبی‌های طولانی یا لغزنده نیازمند مهارتی است که اغلب می‌تواند استرس‌زا باشد و به استهلاک قطعات خودرو منجر شود. در پاسخ به این نیازها، دو سیستم به نام‌های کنترل حرکت در سربالایی (HAC) و کنترل حرکت در سراشیبی (DAC) توسعه یافته‌اند. این سیستم‌ها نه تنها ایمنی راننده و سرنشینان را افزایش می‌دهند، بلکه تجربه رانندگی را در شرایط سخت بهبود می‌بخشند.

سیستم کنترل حرکت در سربالایی (HAC)

سیستم کنترل حرکت در سربالایی که به اختصار HAC نامیده می‌شود، یکی از آپشن‌هایی است که به راننده کمک می‌کند تا در هنگام توقف و شروع حرکت در مسیرهای سربالایی، از عقب رفتن خودرو جلوگیری کند و دیگر نیازی به نیم کلاچ کردن نداشته باشد. این سیستم با شناسایی شرایط شیب‌دار جاده، فشار ترمز را برای مدت کوتاهی (معمولا تا ۵ ثانیه) پس از رها کردن پدال ترمز حفظ می‌کند و به راننده زمان کافی برای فشردن پدال گاز و حرکت به جلو می‌دهد. استفاده از HAC به ویژه در ترافیک‌های شهری، تقاطع‌های با شیب تند و مسیرهای کوهستانی، بسیار کارآمد است.

این سیستم نخستین بار توسط شرکت بی ام و (BMW) در دهه ۱۹۹۰ معرفی شد و به مرور در خودروهای لوکس سایر کمپانی‌ها مانند تویوتا و هیوندای نیز استفاده شد. در ابتدا، عملکرد HAC به دلیل محدودیت‌های حسگرها و الگوریتم‌های کنترلی، دچار نقص‌هایی مانند تأخیر در فعال سازی بود. اما با پیشرفت فناوری، این مشکلات برطرف شدند و سیستم به یکی از ویژگی‌های استاندارد در بسیاری از خودروهای امروزی تبدیل شد.

نحوه عملکرد این سیستم به صورت کاملاً خودکار است. زمانی که خودرو در شیب متوقف می‌شود، حسگرهای زاویه‌سنج، شیب جاده را تشخیص می‌دهند و فشار ترمز توسط سیستم ABS و واحد کنترل الکترونیکی (ECU) حفظ می‌شود. این فشار معمولاً تا ۵ ثانیه نگه داشته می‌شود و در این مدت راننده می‌تواند بدون استرس و نگرانی از عقب رفتن خودرو، پدال گاز را فشار داده و حرکت کند.

از ویژگی‌های فنی HAC می‌توان به هماهنگی با سیستم‌های ترمز ضد قفل (ABS) و کنترل پایداری (ESP) اشاره کرد. این هماهنگی باعث می‌شود سیستم حتی در شرایط نامطلوب جاده‌ای مانند لغزندگی یا شیب بسیار تند نیز به خوبی عمل کند. به علاوه، در خودروهای اتوماتیک، این سیستم به صورت نرم‌تر و با دقت بالاتر کار می‌کند، چرا که نیازی به هماهنگی با پدال کلاچ وجود ندارد.